7 vragen over hoogtevrees

  1. hoogtevrees vragen

    Is hoogtevrees een fobie?

    Soms wel, soms niet. Het hangt ervan af hoeveel hinder je van de hoogtevrees hebt. Van een fobie is pas sprake als de angst het leven ontregelt. Daarbij is niet de hoogte bepalend, maar de hoeveelheid angst en paniek die het hoogteverschil oproept. Wanneer iemand zijn flat op drie hoog nauwelijks uit durft, spreek je van een fobie.
  2. Wat zijn de verschijnselen?

    Iemand met hoogtevrees is bang te zullen vallen. Hij of zij is misselijk, draaierig en durft niet naar beneden te kijken. Het kan zo erg worden dat iemand totaal verkrampt, hartkloppingen krijgt, huilbuien en bang is flauw te vallen, dood te gaan of gek te worden. Dan spreken we van een paniekaanval. Vaak is er bovendien een aandrang om in de diepte te ‘willen’ springen. De hele ervaring kan zo aangrijpend zijn, dat de angst zoiets nog eens mee te maken groter wordt dan de angst voor de situatie zelf. Deze ‘angst voor de angst’ leidt ertoe dat men situaties waarin hevige angst optrad, gaat vermijden.
  3. Hoe ontstaat hoogtevrees?

    Hoogtevrees kan zich geleidelijk ontwikkelen, maar ook plotseling ontstaan, zomaar of naar aanleiding van bijvoorbeeld een val van een trap. Bij het ouder worden, zo ongeveer na hun 35ste, worden mensen over het algemeen gevoeliger voor hoogteverschillen. Fobiepatiënten zien zelf wel eens een verband tussen een emotionele gebeurtenis in hun leven (huwelijk, scheiding, ziekte) en het ontstaan van hun specifieke angst. Volgens fobiedeskundigen veroorzaken dit soort ingrijpende gebeurtenissen op zich geen fobie, maar melden wel veel mensen dat na een stressvolle periode hun hoogtevrees toenam.
  4. Is hoogtevrees gevaarlijk?

    Nee, meestal niet. Je kunt het zelfs beschouwen als een verstandig veiligheidsmechanisme: de angst wijst erop dat er misschien gevaar dreigt en zorgt ervoor dat je beter oplet. Maar angstig zijn is natuurlijk geen prettig gevoel, zeker niet als het dagelijks leven erdoor beheerst wordt.
  5. Kun je hoogtevrees voorkomen?

    Wanneer je eenmaal een keer bang bent geweest op een hoogte, wil je misschien het liefste daarna die situatie vermijden. Maar door zo snel mogelijk na de angstige ervaring de confrontatie met eenzelfde situatie weer aan te gaan, kan ‘van kwaad tot erger’ worden voorkomen. Heeft de angst zich al tot een fobie ontwikkeld, dan zijn di-verse behandelingen mogelijk.
  6. Hoe kom je van hoogtevrees af?

    Cognitieve gedragstherapie wordt als de meest effectieve therapie beschouwd. Circa driekwart van de mensen vermijdt na zestien consulten de situatie niet meer. Een kwart heeft meer consulten nodig. Na dertig à veertig keer zijn de meeste van hen alsnog genezen. In de cognitieve therapie leer je irrationele gedachten te onderkennen en deze te vervangen door rationelere gedachten. In de gedragstherapie ga je stap voor stap via zorgvuldig opgebouwde oefeningen de confrontatie met de angst aan. Daarbij zoek je met de therapeut de hoogte op waarbij je comfortabel ongelukkig bent. Dat is nog beneden de paniekgrens. Daarbij wordt een enkele keer de virtual reality-methode gebruikt, waarbij je via computerbeelden op een ‘net-echt’-hoogte wordt gebracht. Pas daarna zoek je de gevreesde hoogte in het echt op. Wanneer de hoogtevrees het gevolg is van een trauma (je bent zelf gevallen of hebt een ander zien vallen), dan kan EMDR (Eye Movement and Desensitization Reprocessing) succes hebben. Terwijl de patiënt terugdenkt aan het trauma, moet die ook naar een hand kijken die heen en weer gaat voor de ogen. Normaal wil het brein vluchten van de angstgedachten, maar nu blijft het erbij. Dat is een voorwaarde voor een verdere behandeling. Wanneer deze behandelingen niet werken, kan een arts anti-angstpillen of antidepressiva voorschrijven. De volgende behandelingen worden wel eens toegepast, maar hun effect is niet bewezen: hypnotherapie en acupunctuur.
  7. Is er een verband tussen hoogtevrees en vliegangst?

    Vliegangst gaat vaak gepaard met angsten zoals hoogtevrees, controleverlies, claustrofobie en angst voor water. Iemand met hoogtevrees heeft niet per definitie ook vliegangst. Er zijn specifieke trainingen om vliegangst te overwinnen.

Meer informatie

Angstbehandelcentrum IPZO te Nijmegen en Nieuwegein. www.ipzo.com

Angst Dwang en Fobiestichting: telefoon 0900-2008711 (35 cent/min.) of www.adfstichting.nl

Over de EMDR-methode: www.emdr.nl

Over trainingen tegen vliegangst: Stichting VALK, telefoon 071-5273733.

Boek: Omgaan met hoogtevrees. J. van den Berg; M. Krämer; L. Grootaarts. 2006. http://www.bsl.nl/shop/omgaan-met-hoogtevrees-9789031346295.html

 

 

Copyright © Anja Edwards van Muijen

Deze tekst is in 2007 gepubliceerd in Het Plus Gezondheid Vraag & Antwoord Boek, in 2013 bijgewerkt, en wordt uitsluitend aangeboden voor persoonlijk gebruik.