Boeddhistische meditatie avonden ⋆ Retraitehuis Kluse Compane

Rust en inzicht

Meditatie kan je rust brengen, maar ook inzicht.

Inzicht in wat? Inzicht in de bewegingen van de geest. Waar gaat de aandacht van de geest naar toe: naar gedachten? aan de toekomst, aan het verleden? Of gaat de aandacht naar gevoelens, of naar lichamelijke pijntjes of pleziertjes? En hoe stiller, rustiger de geest wordt, des te beter kun je observeren, waar de onrust vandaan komt. Zo kan je naar de rust komen.

Ook via andere weg

Rust kan je ook met een ander soort meditatie verkrijgen. Een meditatie waarbij je de geest met iets anders bezighoudt dan met de normale mallemolen aan gedachten, gevoelens en lichamelijke pijntjes en pleziertjes. Je geeft jezelf de opdracht alleen de adem te observeren, of een vlam, of een serie woorden die je in je hoofd zegt (mantra), of bewegen. Waarschijnlijk heeft bewegen in steeds hetzelfde ritme, zoals wandelen, fietsen of roeien, dezelfde werking op de geest als mediteren op één bepaald object. Na enige tijd zijn de mallemolens tot stilstand gekomen, en heerst rust in de geest.

Verschil: de wortel van de onrust

Je op één object concentreren kan dus rust brengen. Deze manier verschilt van inzichtmeditatie. Een inzichtmeditatie is actief, een onderzoekende houding is vereist, en moed om ook onaangename dingen van jezelf te observeren. Uiteindelijk pak je de onrust bij een wortel aan. Na het uitrotten van deze onrustwortel is er meer rust in de geest, en meer helderheid. Daarna zal de volgende wortel aan het daglicht komen.

Dezelfde wortels – Vele tradities

Er zijn vele tradities, religieuze, filosofische, psychologische, die aan deze wortels werken. Voor de een werkt dit, voor de ander dat. Soms met meditatie, soms met andere trainingen.

Voor mij persoonlijk heeft de volgende boeddhistische meditatiemethode goed gewerkt:
Je concentreert je op een object, maar niet alléén op dat object, want je ziet ook losjes de dingen er rondom. Je doet dat met een wijde, ontspannen blik. Daardoor kun je behalve je object, ook de bewegingen van de geest goed waarnemen. Het object is een positieve gemoedstoestand: welwillendheid, ook liefdevolle vriendelijkheid, metta of mildheid genoemd.

Welwillendheid

Welwillendheid, medeleven (compassie), (mede)vreugde en gelijkmoedigheid kan je door mediteren gericht ontwikkelen. Deze positieve gemoedstoestanden zijn tegengiften voor haat, verdriet, cynisme en onverschilligheid. Het Duits heeft een treffend woord voor onverschilligheid als tegenhanger van gelijkmoedigheid (Gleichmut): Gleichgültig.

Deze WWW-methode stamt uit het boeddhisme, en heeft al ruim 2500 jaar zijn werking getoond. Recent hebben wetenschappelijke onderzoeken aangetoond, dat je invloed kunt nemen op je eigen gevoelens, en je die niet hulpeloos uitgeleverd bent.

WWW-meditatie

De Wijze-WelWillendsmeditatie brengt dus rust, inzicht en positieve gemoedstoestanden. Het ankerpunt van de meditatie, de welwillendheid, laat zich zeer makkelijk in het dagelijks leven inpassen.

Je glimlach is de brug.

Je glimlach overbrugt de afstand tussen meditatie en hektiek – het is de herinnering – zo kan het zijn.

Je glimlach overbrugt de afstand naar andere mensen.

De meditatie werkt met de 6 R’s: Recognize, Release, Relax, Re-smile, Return, Repeat.

Deze methode heb ik geleerd van Bhante Vimalaramsi. Hij noemt het Tranquil Wisdom Insight Meditation (TWIM). Meer op: www.dhammasukha.org

Tussen Enschede en Emmen